Το ούτι είναι νυκτό έγχορδο μουσικό όργανο, που κατάγεται από την Περσία και είναι αρκετά διαδεδομένο στις μουσικές της Μέσης Ανατολής αλλά και στην ελληνική παραδοσιακή μουσική. Συγγενεύει με το λαούτο και αποτελεί το πιο δημοφιλές όργανο στον Αραβικό κόσμο. Είναι καθαρά σολιστικό όργανο, ιδανικό για ταξίμια «αυτοσχεδιασμούς» και συνοδεία τραγουδιού. Το ηχείο του έχει μεγάλο σχήμα αχλαδιού, κοντό και φαρδύ μπράτσο χωρίς μπερντέδες (τάστα). Το σχήμα και οι διαστάσεις του οργάνου διαμορφώνονται από τόπο σε τόπο, αποκλίνοντας λίγο από την ακρίβεια, όπως και ο αριθμός των χορδών, ο οποίος ποικίλει ανάλογα με το είδος του οργάνου.
Είναι ευρέως διαδεδομένο σε όλο τον κόσμο και στην Ελληνική μουσική άρχισε να εμφανίζεται μετα την μικρασιατική καταστροφή, στα λεγόμενα «σμυρναίικα τραγούδια». Χρησιμοποιείται όλο και πιο συχνά σε σύγχρονες παραγωγές και διαφορετικά στυλ μουσικής. Το ούτι είναι ένα από τα λίγα όργανα στην ανατολή και για τους Άραβες το μοναδικό που έπαιξε και διαμόρφωσε τις μουσικές κλίμακες που λέγονται μακάμ. Ένα μακάμ αποτελείται από ένα τετράχορδο «4 νότες» και ένα πεντάχορδο «5 νότες, τα οποία εναλλάσσονται από μακάμ σε μακάμ. Ο αριθμός των μακάμ είναι αρκετά μεγάλος και διαφέρει από χώρα σε χώρα. Η σπουδή των μακάμ είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο στην Ανατολική μουσική και πολύ κρίσιμο στην κατανόηση του οργάνου, γεγονός που απαιτεί αρκετό χρόνο και μελέτη.
Το λαούτο ή λαγούτο, είναι έγχορδο όργανο, που στην ελληνική παραδοσιακή μουσική χρησιμοποιείται κυρίως σαν συνοδεία σε βιολί, λύρα, κλαρίνο, ή άλλα όργανα.
Το λαούτο αποτελεί σύνθεση στοιχείων από την αρχαιοελληνική πανδούρα (μακρύ χέρι). Συγγενεύει με το ούτι αλλά έχει μεγαλύτερο μπράτσο. Κουρδίζεται Μι Λα Ρε Σολ (κρητικό λαούτο) και Λα Ρε Σολ Ντο (στεριανό και νησιώτικο λαούτο), από κάτω προς τα πάνω. Είναι όργανο υποτιμημένο, ιδιαίτερα στις στεριανές περιοχές -χρησιμοποιείται όμως αρκετά στα νησιά- παρ’όλα αυτά οι σολιστικές δυνατότητές του είναι πολύ μεγάλες.
Η χρήση του είναι πολύ διαδεδομένη στην Κρήτη, όπου συνοδεύει κυρίως το βιολί και τη λύρα, καθώς και στην Κύπρο, όπου συνοδεύει συνήθως το βιολί. Πολλές φορές όμως, το συναντάμε και μόνο του ή σε ζευγάρια.
Η οικογένεια του λαούτου είναι πολύτεκνη, αποτελείται δηλαδή και από άλλα όργανα, όπως η λάφτα (η οποία λέγεται και πολίτικο λαούτο), το μπονγκ και το αφρικανικό φλάουτο.
Στους «Μουσικούς Δρόμους» τα μαθήματα πραγματοποιούνται από επαγγελματίες μουσικούς που βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο στην θεωρητική κατάρτιση αλλά και ενεργοί σε ηχογραφήσεις και ζωντανές εμφανίσεις, συνδυάζοντας την θεωρία με την πράξη. Τα μαθήματα έχουν διάρκεια 60 λεπτά και ανταποκρίνονται πλήρως στον προγραμματισμό και στις απαιτήσεις του υπουργείου πολιτισμού, όπως παρουσιάστηκε στο πρόσφατο ΦΕΚ, με την διαμόρφωση κύκλου σπουδών για όλα τα παραδοσιακά όργανα με τελικό στόχο την απόκτηση πτυχίου ή διπλώματος. Κατά την διάρκεια των μαθημάτων, ο σπουδαστής έρχεται σε επαφή με όλο το φάσμα του οργάνου και της λαϊκής μουσικής μέσα από έναν πλήρη κύκλο σπουδών με προοδευτικό χαρακτήρα, ξεκινώντας από τις βασικές αρχές γνώσης και τεχνικών του οργάνου καταλήγοντας στην διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου μουσικού σε θεωρητικό και τεχνικό επίπεδο.
Κατά την διάρκεια των σπουδών σας στο ούτι και στο λαούτο θα έρθετε σε επαφή με:
- Βασικές γνώσεις θεωρίας της μουσικής (μουσική σημειογραφία, βασικές κλίμακες, ρυθμικό και μελωδικό σολφέζ)
- Τεχνικές χρήσης πένας.
- Εκμάθηση των Μακάμ.
- Ειδική Φρασεολογία.
- Εκμάθηση ρυθμικών μοτίβων.
- Ρεπερτόριο που διαφέρει ανάλογα με το επίπεδο.
- Αυτοσχεδιασμούς & διαμόρφωση προσωπικού στυλ.
- Πρακτική εφαρμογή μελέτης μέσα από τη συμμετοχή σας σε μουσικά σύνολα.
Το περιεχόμενο των μαθημάτων διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε μαθητή και με το επίπεδο στο οποίο ανήκει.
Πραγματοποιούνται διαδικτυακά (online) μαθήματα ενώ υπάρχει η δυνατότητα μέσω συνεννόησης, να πραγματοποιηθούν ομαδικά μαθήματα ανάλογα με το επίπεδο των σπουδαστών.
Διδασκαλία: Ιωάννης Γαλάνης
